Een kind helpen weerbaar te worden: 6 tips

Veel ouders die ik spreek geven aan dat hun kind niet zo weerbaar en assertief is en dat ze dat wel graag zouden willen voor hun zoon of dochter. Dat snap ik volkomen. Het is ook fijn als je kind weerbaar en assertief is. Zelfvertrouwen is hierin een belangrijke schakel.

Wat is weerbaarheid eigenlijk? Is iemand die weerbaar is assertief? Is weerbaarheid hetzelfde als zelfverdediging of is weerbaarheid beter te vergelijken met sociale vaardigheden? Wat is dat ‘weerbaar zijn’? En wat is het verband met zelfvertrouwen? Daar gaat dit blog over en vooral ook wat je als ouder kunt doen om je kind meer te zien lachen, voor zichzelf te laten opkomen of zichzelf te zijn.

In de Dikke Van Dale staat weerbaar omschreven als ‘in staat om tegenstand te bieden’. Kinderen die goed weerbaar zijn:

  • durven voor zichzelf en voor anderen op te komen;
  • zijn zelfstandig maar durven ook om hulp te vragen;
  • kunnen omgaan met kleine tegenslagen;
  • hebben een goed gevoel van eigenwaarde;
  • zijn zich bewust van hun gevoelens en die van anderen en
  • hebben zelfvertrouwen!

Zelfvertrouwen

Om weerbaar te kunnen zijn, is het hebben van zelfvertrouwen het meest belangrijk. Kort gezegd: zelfvertrouwen is het geloof in jezelf dat je de juiste dingen denkt en doet. Je durft (makkelijker) voor jezelf en voor anderen op te komen, door grenzen te stellen of je mening te geven. Als je zelfvertrouwen hebt dan doe je de dingen zelf, maar vraag je ook om hulp als dat nodig is. Als er tegenslagen zijn dan kan je daar mee omgaan en ben je niet gelijk van slag of in paniek, om maar een paar voorbeelden te komen. Zelfvertrouwen hebben is dus heel belangrijk om weerbaar te kunnen zijn. Ze hebben alles met elkaar te maken.

“Zelfvertrouwen is een belangrijke voorwaarde voor het ervaren van geluk en dat geluk, dat gun ik je!”

Een kind helpen weerbaarder te worden

Het ene kind is vanuit zichzelf weerbaarder dan het andere kind. In de opvoeding van je kind kun je echter veel doen om je kind helpen weerbaarder te worden. Het hebben van zelfvertrouwen is de basis en daarom is het dus belangrijk om dit zelfvertrouwen te ontwikkelen.  Over dit belangrijke onderwerp heb ik een e-book geschreven: ‘6 tips om het zelfvertrouwen van je kind een boost te geven’. Je kunt deze gratis downloaden – mocht je dat nog niet gedaan hebben – en is zeker een aanrader. Ga er vooral ook mee aan de slag en probeer de tips uit. Kijk wat voor jou en jouw kind werkt.

“Jeetje Hermina wat deel jij veel waarde in dit e-book. Super fijn deze informatie en alle concrete tips en praktische handvatten. Ik heb er écht heel veel aan voor mijn dochter, dank je wel!”

Extra tips voor zelfvertrouwen

Mijn missie met Kindgeluk is om jou als ouder en je kind middels mijn eigen KindGELUK methode te laten ervaren wat groei en ontwikkeling kunnen doen voor jouw GELUK als mens en binnen het gezin. Daarom deel ik graag nog wat aanvullende praktische tips waarmee je gelijk aan de slag kunt.

  1. Stimuleren

Probeer je kind te stimuleren om zijn/haar gevoel te uiten, de behoeftes te delen en zijn/haar mening te geven. Luister goed en neem ze serieus. Hoe kan ik bijvoorbeeld naar de mening van mijn kind vragen? Er is niet één wijze waarop dat kan. Het kan op heel veel verschillende manieren. Enkele suggesties:

🌞 Wat is jouw mening?
🌞 Wat vind jij ervan?
🌞 Welke tip heb jij (voor je zusje)?
🌞 Hoe zou jij dit aanpakken?
🌞 Wat vind jij handig of logisch om te doen?
🌞 Wat zou jij aanraden?

Iedere mening doet ertoe, ook die van jouw kind!

  1. Vertrouwen geven

Je kind kan al heel veel zelf. Laat zien dat je daar vertrouwen in hebt en geef dat vertrouwen. Laat ze zelf (hun) eigen ‘klusjes’ doen. Stimuleer ze om nieuwe dingen uit te proberen zodat ze gaan ontdekken en ervaren. Spreek vertrouwen uit en handel daarna. Laat ze zelf bijvoorbeeld hun bed afhalen en opmaken, de schone was opruimen, tafeldekken, vaatwasser vullen/legen, hun brood klaar maken, een boodschap doen, iemand opbellen, hun spullen opruimen, een brief posten, hun kamer opruimen etc. Bied dit aan en maak er afspraken over.

Je kind ontwikkelt zelfvertrouwen door dingen te doen. Dingen doen die ze nog nooit gedaan hebben (“Ik had het nog niet eerder gedaan en toch kon ik het”). Dingen doen die ze spannend vinden (“Ik vond het best spannend, toch heb ik het geprobeerd en ik heb ontdekt dat het minder spannend is dan ik dacht en het ging best al goed”). Van angst naar vertrouwen. Gun je kind ervaringen. Daar leert je zoon of dochter giga van!

Zo ontwikkelen ze zelfvertrouwen, zelfstandigheid, weerbaarheid en een positief zelfbeeld. Dat wil jij ook voor je kind, toch?

Mijn vraag aan jou:

Wat doe jij nu nog voor je kind wat hij/zij naar alle waarschijnlijkheid wel zelf kan (proberen)? Doorbreek de gewoonte om het voor je kind te doen of op te lossen. Doorbreek het patroon en laat je zoon of dochter datgene zelf doen en kijk eens wat er gebeurt. Nogmaals: geef vertrouwen en je krijgt er (zelf)vertrouwen voor terug!

  1. Fouten maken mag

Geef je kind de tijd en ruimte om fouten te maken. Moedig je kind aan om zelf oplossingen te vinden. Begeleid je kind hierin. Dat is iets totaal anders dan je kind adviseren en de oplossingen aandragen. 😉.

Sta jezelf ook toe om fouten te maken of onhandig te zijn. Een kind leert van wat jij doet. Hoe ga jij om met fouten maken? Hoe hoog ligt jouw lat? Of die van je partner?

Zie jij een fout als ‘fout’ of als een leer- en groeimoment?

🌞 Tip voor jouw zoon of dochter🌞
Laat je kind een leeg (jam)potje versieren: Het leer- en groeipotje.

Als er iets gebeurt wat niet (helemaal) de bedoeling was of iets dat niet helemaal ‘goed’ ging….

Laat je kind op een briefje noteren wat er ‘fout’ ging. Laat je kind vervolgens op de andere kant van het briefje noteren wat hij of zij heeft ontdekt en ervan heeft geleerd. Stop het briefje in het potje. Een vol potje zijn heel veel leer- en groeimomenten. Vier dit succes! Zo ontwikkel je een andere kijk en zo haal je uit iets ‘negatiefs’, iets heel waardevols. Dat gun jij je kind (en jezelf) toch ook?

  1. Waardering uitspreken

Als het gaat om een positief zelfbeeld en voldoende zelfvertrouwen ontwikkelen bij je kind dan is het belangrijk jouw waardering uit te spreken.
Veel mensen zijn geneigd te kijken naar wat niet lekker gaat thuis. Wat het kind niet kan. Wat niet lukt. Wat hij of zij niet durft. Alles wat je aandacht geeft groeit. Wat lukt al wel? Wat gaat er wel fijn thuis?

Spreek je waardering uit, ook over wie je kind is. Wat waardeer je zo in hem of haar? Wat maakt je kind zo bijzonder en uniek? Ik snap dat je ook benoemt wat je kind allemaal doet. Echter, het gaat niet alleen om de prestaties en resultaten, maar juist vooral ook over het proces naar dat resultaat toe. Welke vaardigheden laat je kind zien die zorgen voor dát resultaat, dus datgene wat je kind doet. Waardevolle vragen hierbij:

🌞 ‘Hoe heb je dat gedaan?’
🌞 ‘Hoe heb je dat voor elkaar gekregen?’
🌞 ‘Hoe heb je dat aangepakt?’

Geef over die vaardigheden, eigenschappen en kwaliteiten vooral een procesgerichte complimenten. Die waardering die jij je kind geeft is heel waardevol voor het zelfbeeld en zelfvertrouwen van jouw zoon of dochter.

  1. Grenzen stellen

Leg je kind uit dat het zijn of haar eigen grenzen kan en mag (ik zo bijna zeggen: moet) stellen. Leer je kind te voelen hoe hij of zij iets ervaart en naar dit gevoel te luisteren én te handelen. Voelt het voor je kind vandaag niet fijn om te spelen…leer je kind dat hij of zij dat dan ook niet doet.

Een mooie vraag voor jou aan je kind – om de bewustwording hierop te vergroten – is bijvoorbeeld: Datgene wat je nu gaat doen, past dat bij hoe je je nu voelt? Het is belangrijk dat gedachtes, gevoelens en gedrag op 1 lijn liggen. Dan ben je congruent en dat geeft echt heel veel rust.

Kijk als vader of moeder ook hoe je zelf omgaat met je eigen grenzen stellen en geef hierin het goede voorbeeld. Daar help je je kind enorm mee.

  1. Voorbeeldfunctie

Jij hebt een voorbeeldfunctie!

Als het gaat om zelfvertrouwen: Hoeveel zelfvertrouwen heb jij? Hoe uit zich dat? Waar blijkt dat uit?

Als het gaat om weerbaarheid/assertiviteit: Hoe maak jij makkelijk en verbindend contact met anderen?
Kom jij voor jezelf op, geef jij je grenzen aan? Hoe doe jij dat?

Als het gaat om emoties:
Hoe uit jezelf je emoties?
Geef je dat woorden?
Uit je dat op een gezonde en gewenste manier?

Jij bent het grote voorbeeld voor je kind. Kinderen leren van wat jij doet!

Weerbaarheidtraining: ‘Vergroten van het zelfvertrouwen’

Als ouder doe je er alles aan om je kind op te laten groeien tot een weerbaar kind. Maar soms is er toch wat hulp nodig. Dat is helemaal ok. Hulp vragen mag, dat is juist wat een kind die weerbaar is en zelfvertrouwen heeft ook doet. Want een ouder kan nog zo zijn best doen, soms maak het karakter van het kind het moeilijk om het kind te helpen weerbaar te worden en het zelfvertrouwen te vergroten. Dan is er even iets nodig. In dat geval kan hulp in de vorm van een training uitkomst bieden. In mijn praktijk bied ik het Gezinsgeluk Traject aan.

Op mijn website staat meer informatie over dit traject. Mocht je vragen hebben, stel ze gerust. Even sparren kan natuurlijk ook. Je kunt me bereiken door te reageren op dit blog, een e-mail te sturen of me te bellen op 06 – 289 77 969. Ik vind het altijd leuk om van je te horen en kijk uit naar je reactie!

Lieve groet,

Hermina